Ο κλάδος του θαλάσσιου τουρισμού, μαστίζεται από πάρα πολλά προβλήματα. Αν και θα έπρεπε να βοηθηθούμε από την πολιτεία για την επίλυση τους, τόσα χρόνια δημιουργούνται και συσσωρεύονται όλο και περισσότερα προβλήματα και η πολιτεία είναι απούσα, ενώ εμείς δραστηριοποιούμαστε σε ένα αφιλόξενο περιβάλλον και όντας αντιμέτωποι με σκληρό ανταγωνισμό από τις γείτονες χώρες, τις οικονομικές κρίσεις, κλπ.
Παρόλα αυτά, ο κλάδος μας προσφέρει δουλειά σε πολλούς ανθρώπους, τα επαγγελματικά σκάφη φτάνουν σε κάθε γωνιά του Αιγαίου και του Ιονίου και δίνουν ζωή σε απομονωμένα (και μη) νησιά και μέρη, ενώ συρρέει στην χώρα μας συνάλλαγμα από τους τουρίστες που καταφθάνουν. Ο τουρισμός είναι η μόνη δραστηριότητα που παρά τα προβλήματα εξακολουθεί να προσφέρει οικονομικά στην χώρα μας, και ο θαλάσσιος τουρισμός παλεύει με νύχια και με δόντια να κρατηθεί ζωντανός, σε πολύ δύσκολη περίοδο διεθνώς.
Η χρηματοδότηση που παίρναμε από τις Τράπεζες είναι ανάμνηση γλυκιά, κίτρινο γράμμα στο συρτάρι, οι πωλήσεις νέων σκαφών έχουν παγώσει, και πολύ σύντομα ο στόλος των ενοικιαζόμενων σκαφών θα γερνάει όλο και πιο πολύ, και παράλληλα θα πέσει το επίπεδο του εξοπλισμού και της συντήρησης, λόγω ανέχειας.
Η δραστηριότητα εκμετάλλευσης των σκαφών, είναι συνήθως ζημιογόνα. Εμφανίζεται κερδοφόρα, αλλά τα φαινόμενα απατούν. Ένα σκάφος αξίας ας πούμε 200 χιλιάδων ευρώ, εμφανίζει κέρδη τάξης μεγέθους 20 χιλιάδων ευρώ ετησίως τα πρώτα χρόνια, όμως… μετά την πρώτη πενταετία η αξία του ίδιου του σκάφους δεν ξεπερνάει τα 100 χιλιάρικα, ενώ με την κρίση που μαστίζει διεθνώς την αγορά, οι τιμές μεταπώλησης των σκαφών έχουν πέσει δραματικά. Πολλά σκάφη είναι προς πώληση, αλλά ουδείς αγοράζει. Το πρόβλημα στην χώρα μας είναι ακόμα πιο έντονο.
Γίνεται πολύς λόγος για τα αποκαλούμενα «μαϊμού» επαγγελματικά. Για τα σκάφη γιατρών, δικηγόρων, και άλλων προσώπων που χαρακτηρίζονται σαν οικονομική ελίτ, που δεν είναι πραγματικοί επαγγελματίες.
Η ελίτ αυτή, είναι οι μόνοι που έχουν την δυνατότητα να αγοράσουν πλέον τέτοια σκάφη. Οι περισσότεροι εξ αυτών, όντως αγοράζουν τα σκάφη για να ικανοποιήσουν την ανάγκη να έχουν ένα σκάφος για προσωπική τους χρήση, αλλά με τα έσοδα από τα ναύλα, ουσιαστικά χρηματοδοτούν την ανάγκη αυτή. Εάν τα σκάφη αυτά τα αγόραζαν σαν σκάφη αποκλειστικά προσωπικής τους αναψυχής, θα τους στοίχιζε ετησίως όλα τα έξοδα (ελλιμενισμού, συντήρησης, κλπ) και θα έχαναν χρήματα και από την απαξίωση τους λόγω παλαιότητας. Ενώ σαν επαγγελματικά, ουσιαστικά αυτοχρηματοδοτούνται. Ανέκαθεν η δραστηριότητα με τα επαγγελματικά σκάφη, βασίστηκε σε αυτήν την λογική, και όχι μόνο στην χώρα μας.
Απομακρύνοντας αυτούς τους ανθρώπους, ο κλάδος θα καταρρεύσει. Είναι απόλυτα βέβαιο.
Υπάρχουν ελάχιστες εξαιρέσεις, αλλά αυτές απλώς αποδεικνύουν τον κανόνα.
Άλλωστε όλες οι μεγάλες εταιρείες, τύπου MOORINGS, SUNSAIL, κλπ, που εμφανίζονται να εκμεταλλεύονται έναν τεράστιο στόλο παγκοσμίως, βασίζονται στους investors, στα άτομα δηλαδή που πληρώνουν για τα σκάφη αυτά, που είναι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες των σκαφών αυτών, αλλά βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα (και την οργάνωση) των εταιρειών αυτών. Είναι διεθνής πρακτική, και αποδεικνύει το μέγεθος του προβλήματος. Εάν η δραστηριότητα είχε πραγματικό κέρδος, κάποιοι θα επένδυαν ίδια κεφάλαια για να κερδίσουν.
Διεθνώς δεν υπάρχει πραγματικό κέρδος από την εκμετάλλευση των σκαφών, κι αν υπάρξει, είναι τόσο μικρό, που δεν αξίζει τον κόπο και το ρίσκο. Δεν συμβαίνει μόνο στην Ελλάδα αυτό.
Στην χώρα μας, όσο είχαμε την δραχμή, υπήρχε πραγματικό δραχμικό κέρδος, αφού η δραχμή διολίσθαινε και υποτιμούταν διαρκώς, ενώ τα ίδια τα σκάφη και τα έσοδα από αυτά ακολουθούσαν τιμή συναλλάγματος. Αυτά βέβαια ανήκουν στο παρελθόν.
Κάθε προσπάθεια περεταίρω φορολόγησης και εμποδίων με πρόσχημα τον έλεγχο του κλάδου μας, θα μας αφανίσει όλους. Είναι τόσο ξεκάθαρο, που δεν θέλω να επιχειρηματολογήσω περισσότερο.
Ξέρω, ακούγεται στραβό να λέω ότι οι έλεγχοι θα καταστρέψουν τον κλάδο μας, αλλά είναι γεγονός. Είναι κρίμα όλος αυτός ο κλάδος να χαθεί, και να χαθεί μαζί του και η ωφέλεια που προσφέρουμε στην χώρα.
Ο μόνος τρόπος να έβγαινε πραγματικό κέρδος από την δραστηριότητα αυτή, θα ήταν να υπήρχαν άριστες υποδομές, σοβαρή οργάνωση και παροχές προς τους τουρίστες, με αποτέλεσμα να εξαργυρώναμε στην τιμή ναύλωσης στην χώρα μας, την επένδυση που θα είχε κάνει η ίδια η χώρα για να δημιουργήσει αυτές τις υποδομές και την οργάνωση. Αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα.
Αντώνης Μάγγος
