θαλάσσιος Τουρισμός

Ο Ελληνικός θαλάσσιος Τουρισμός, είναι βαθειά άρρωστος.
Στήθηκε εξ αρχής σε λάθος βάσεις.

Ο αναπτυξιακός νόμος 1262 του 1982 υποτίθεται ότι στόχευε στην περαιτέρω ανάπτυξη της εγχώριας κατασκευαστικής δραστηριότητας που υπήρχε στην χώρα μας, και το μόνο που πέτυχε είναι μέσα σε μια δεκαετία να κλείσουν όλα τα υπάρχοντα ναυπηγεία. Όσο το κράτος δεν παρενέβαινε, είχαμε μια έντονη κατασκευαστική δραστηριότητα, με ναυπηγεία που έφτιαχναν σκάφη που ακόμα και σήμερα, δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από όσα παράγονται τώρα. Όποιος ξέρει το olympicsea 42, ή τα carter (της δεκαετίας του 70), και τα συγκρίνει με την ανύπαρκτη τότε κατασκευαστική δραστηριότητα των Γερμανών, που σήμερα έχουν γεμίσει την Ελληνική αγορά με σκάφη δικιάς τους παραγωγής, θα καταλάβει τι λέω. Η ναυπήγηση σκαφών, λόγω της παράδοσης και της τεχνογνωσίας που ήδη είχαμε, θα έπρεπε να ανθεί στην χώρα μας, και να απασχολείται πολύς κόσμος σε αυτήν την δραστηριότητα και να αυξάνει το Εθνική μας Οικονομία, και όχι να γεμίζουμε εμείς τις τσέπες των Γάλλων και των Γερμανών, που μας κάνουν κριτική και από πάνω για την πορεία της Οικονομίας μας.

Η ενοικίαση σκαφών, βασίστηκε σε 3-4 μεγάλες εταιρείες, που εκμεταλλεύτηκαν τον ειδικό φορολογικό καθεστώς, και ενώ εμπορεύονται σκάφη και ασκούν την δραστηριότητα του ναυλομεσίτη, του πράκτορα και του διαχειριστή των σκαφών, εμφανίζουν τις δραστηριότητες τους σαν πλοιοκτησία (για να έχουν τα φορολογικά οφέλη), και έτσι έχουμε το γεγονός να καπελώνουν τον χώρο, 25 χρόνια τώρα.
Οι τιμές, οι συνθήκες ναύλωσης, οι παρεχόμενες υπηρεσίες, κλπ δεν καθορίζονται από τους κανόνες αγοράς, αλλά από την μονοπωλιακή θέση 3-4 εταιρειών.

Όσοι διδάχτηκαν από τους πρωτοπόρους, τους μιμήθηκαν, άλλοι επιτυχώς, άλλοι ανεπιτυχώς, αλλά το γεγονός είναι πως όλη η αγορά στήθηκε σε λάθος βάσεις, και σε πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο, που σχεδόν κανένας δεν μπορεί να ξεφύγει από αυτό.

Ο κλάδος, εξακολουθεί να εκπροσωπείται από τους συγκεκριμένους, μια απλή επίσκεψη στο Ναυτικό Επιμελητήριο Ελλάδος, όταν θα ακούσετε ποιοί εκπροσωπούν τον θαλάσσιο Τουρισμό, θα σας πείσει.
Είναι λογικό, η εξουσία να μην μπορεί να ακούσει την άποψη ενός ατόμου, αλλά να επηρεάζεται από αυτούς που υποτίθεται ότι έχουν στόλο σκαφών και είναι οι "μεγάλοι" επιχειρηματίες του κλάδου.

Στην Αθήνα του 2009, που είναι η πύλη εισόδου του μεγαλύτερου αριθμού τουριστών του κλάδου του θαλάσσιου τουρισμού, τα έργα υποδομής χρονολογούνται από την εποχή της χούντας. Η μαρίνα Ζέας, η μαρίνα Αλίμου και η μαρίνα Γλυφάδας, έγιναν επί χούντας!!!

Έκτοτε, απαξίωσαν τις εγκαταστάσεις αυτές.

Σε πολλά νησιά, την τελευταία δεκαετία, έγιναν διάφορα καταφύγια, με χρήματα της ΕΟΚ, τα οποία βρίθουν από κακοτεχνίες, παρουσιάζουν τρομερά προβλήματα στην χρήση τους, και φυσικά υπερκοστολογήθηκαν μέχρι εκεί που δεν παίρνει...

Το νομοθετικό πλαίσιο σε συνδυασμό με τα αβάστακτα τεκμήρια, έχουν οδηγήσει στο γεγονός να εμφανίζονται σαν επαγγελματικά σκάφη, σκάφη που είναι για προσωπική χρήση, σκάφη που αποσκοπούν στο ξέπλυμα μαύρου χρήματος, σκάφη που ανήκουν σε αλλοδαπούς που δεν θα είχαν το δικαίωμα να εκμεταλλεύονται σκάφη στην Ελλάδα αλλά χρησιμοποιούν αχυρανθρώπους και αχυροεταιρείες, κλπ.

Η έλλειψη υποδομών, η αδυναμία να λειτουργήσει ένας υγιής ανταγωνισμός, η τάση που έχουμε σαν (διεφθαρμένοι) πολίτες να μην δουλεύουμε αλλά να κοιτάμε την εύκολη κονόμα και τις αρπαχτές, το νομοθετικό πλαίσιο, αλλά και η απίστευτη γραφειοκρατία που στοιχίζει σε χρόνο και χρήμα αλλά επιτρέπει τις κομπίνες, θα περίμενε κάποιος ότι θα οδηγούσαν στην πλήρη καταστροφή του κλάδου του θαλάσσιου τουρισμού.

Και όμως, ο κλάδος υπάρχει!!! Και θα συνεχίσει να υπάρχει, για τον απλούστατο λόγο ότι... το φυσικό περιβάλλον, η πολυνησία, η διαφορετικότητα του τοπίου από περιοχή σε περιοχή, η ιστορία και οι αρχαιολογικοί χώροι, θα είναι πάντα πόλος έλξης τουριστών στην χώρα μας, και ένα μέρος τους, θα προτιμάει τον θαλάσσιο τουρισμό.

Όσο αφορά τον θαλάσσιο τουρισμό με ιστιοπλοϊκά σκάφη, δεν επηρεάζεται ιδιαίτερα από την παγκόσμια οικονομική κρίση, διότι στην πραγματικότητα, είμαστε ένας πολύ φτηνός τρόπος διακοπών, εάν μοιράσεις το κόστος ενοικίασης ενός σκάφους κατ άτομο, ανά ημέρα. Οι άνθρωποι αυτοί που νοικιάζουν ένα σκάφος, εάν επέλεγαν να νοικιάσουν δωμάτια, εάν πλήρωναν μεταφορικά μέσα για να δουν 2-3 νησιά σε μια-δυο εβδομάδες, για να πάνε για μπάνιο, για να φάνε (αφού στο σκάφος θα φάνε σίγουρα πρωινό και ένα τουλάχιστον γεύμα με αστείο κόστος), κλπ, θα πλήρωναν πολύ περισσότερα από όσα πληρώνουν για ένα σκάφος.

Ο αριθμός των τουριστών δεν έχει μειωθεί ιδιαίτερα. Όμως, είναι λογικό να ψάχνουν περισσότερο την τιμή, να αποφεύγουν να πληρώσουν υπέρογκες προμήθειες σε μεσίτες, να παζαρεύουν όσο πιο πολύ μπορούν.

Αυτό που δεν πάει καλά, είναι οι πωλήσεις νέων σκαφών. Οι Τράπεζες έχουν δυσκολέψει πολύ την χρηματοδότηση, ζητάνε επιπλέον εγγυήσεις, κλπ.


Αυτοί λοιπόν που θίγονται, είναι οι ναυλομεσίτες, οσοι εμπορεύονται σκάφη, και όχι όσοι τα εκμεταλλεύονται, ιδίως σε εποχές που έχουν μειωθεί τα νέα σκάφη που εισέρχονται στην προσφορά.

Παγκοσμίως, τα σκάφη νοικιάζονται 10-12 χρόνια, και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα περισσότερο. Στην Ελλάδα, ζούσαμε τον απίστευτο παραλογισμό σκάφη 3-4 ετών να θεωρούνται παλιά, και στα 5-6 χρόνια να θεωρούνται τελειωμένα. Αυτό αλλάζει, και είναι καλό να αλλάξει.

Δεδομένου λοιπόν ότι ο θαλάσσιος τουρισμός βρίσκεται εδώ και πολλά χρόνια στο Ναδιρ, δεν βλέπω πως μπορεί να πάει πιο κάτω, λόγω της παγκόσμιας κρίσης. Απλώς οι τουρίστες, δεν είναι ζώα, έχουν πάρει πρέφα ότι απ ευθείας με τους ιδιοκτήτες πετυχαίνουν καλύτερες τιμές, και το προτιμάνε.

Ξέχασα να αναφερθώ και στο επι σειράν ετών θλιβερότατο θέαμα που παρουσιάζουν τα περίπτρα του ΕΟΤ, στις διάφορες εκθέσεις που συμμετέχει, καθώς και την απουσία του από πολλές εξ αυτών.

Συγκρίνοντας την παρουσία του ΕΟΤ με την παρουσία των αντίστοιχων οργανισμών τουρισμού των ανταγωνιστικών κρατών (Τουρκίας, Κροατίας κλπ), μας πιάνει κατάθλιψη.

Κατά την γνώμη μου λοιπόν, ο θαλάσσιος τουρισμός βρίσκεται ήδη στο κατώτατο όριο, θα μπορούσαμε να είμαστε ο νούμερο ένα τουριστικός προορισμός, να απασχολείται κόσμος όχι μόνο στις υπηρεσίες αλλά και στην κατασκευή, αλλά η ανοργανωσιά, οι κομπίνες, τα παράπονα των τουριστών, η κάκιστη προβολή, η μη αξιοποίηση (απαξίωση θα έλεγα) των υπαρχόντων υποδομών και η μη δημιουργία άλλων, σύγχρονων και λειτουργικών, η κάκιστη ποιότητα υπηρεσιών, μας έχουν οδηγήσει να είμαστε στα χάλια που βρισκόμαστε.

Χειρότερα από αυτό που είμαστε, δεν πιστεύω ότι μπορεί ο κλάδος να πάει... Δεν περιμένω λοιπόν χειρότερες μέρες (λόγω κρίσης), και όταν ξυπνήσουμε, μπορούμε καλύτερα, πολύ καλύτερα!!!

της κακομοίρας

Ιδιωτικό σκάφος με κοινοτική σημαία, που ανήκει σε κοινοτικό ιδιώτη αλλοδαπό, προκειμένου να πάρει απόπλου, πρέπει να πληρώσει 0,88 ευρώ σε παράβολο της ΔΟΥ!!! Παλιά τα πληρώνανε επί τόπου στα λιμεναρχεία, αλλά καταργήθηκε ο ειδικός λογαριασμός και τώρα το ποσό αυτό πρέπει να καταβληθεί στην ΔΟΥ.

Δηλαδή, ο αλλοδαπός τουρίστας, πρέπει να αποκτήσει κατ' αρχάς ΑΦΜ (αφού διορίσει κάποιον αντίκλητο του στην Ελλάδα), να πάει στην πλησιέστερη Εφορία, να συνενοηθεί με τους αγγλομαθείς Εφοριακούς που θα αντιληφθούν τι θέλει στα αγγλικά, θα τον κατευθύνουν στην σωστή ουρά για την έκδοση διπλοτύπου, μετά στην ουρά για το ταμείο, και μετά πίσω στο λιμεναρχείο για τον απόπλου!!!

Ταυτόχρονα θα απασχοληθεί ποιός ξέρει πόση ώρα ο λιμενικός που πρέπει να εξηγήσει στον αλλοδαπό τι να κάνει, να τον πείσει πως αλλιώς δεν παίρνει τον πολυπόθητο απόπλου, να απασχοληθούν οι υπάλληλοι της ΔΟΥ, να ξοδευτεί χαρτί, μελάνι του εκτυπωτή, κλπ, και όλα αυτά για να εισπραχθούν 0,88 ευρώ.

Πως να χαρακτηρίσω όλους όσους διοικούν αυτήν την χώρα, και πόσο στοιχίζει άραγε στο Ελληνικό Δημόσιο και σε όλους εμάς η είσπραξη αυτού του ποσού?

Και βάρδα να παει ο αλλοδαπός, σε μη εργάσιμη ώρα ή μέρα. Τότε πρέπει να υπογράψει υπεύθυνη δήλωση (κι άλλο χαρτί, κι άλλο μελάνι του φωτοτυπικού, φάκελος για την φύλαξη της δήλωσης, εγγραφή σε κατάσταση για την παραλαβή της δήλωσης αυτής...) ότι την επόμενη εργάσιμη, ο αλλοδαπός τουρίστας θα κάνει όλη την διαδικασια που περιγράφω πιο πάνω, και θα τους προσκομίσει την απόδειξη, για να κλείσει η εκκρεμότητα...

Και όλα αυτά, θα πρέπει να τα καταλάβει ο ξένος, και να τα κάνει, γιατί πως θα ξαναπάρει απόπλου εάν εκκρεμεί ο προηγούμενος?

προβλήματα με το ΥΕΝ και με τις μεθοδεύσεις για τα επαγγελματικά σκάφη

Σύμφωνα με το άρθρο 6 του νόμο 2743/99, το ΥΕΝ τηρεί ένα μητρώο επαγγελματικών σκαφών, και όλα τα σκάφη μας, είναι καταγεγραμμένα σε αυτό το μητρώο, είναι ο γνωστός ΑΡΜΑΕ που αναγράφεται πάνω σε κάθε επαγγελματική άδεια.
Στον ατομικό φάκελο κάθε σκάφους, το ΥΕΝ αρχειοθετεί διάφορα έγγραφα, σύμφωνα με σχετικές αποφάσεις του Υπουργού.
Η δημιουργία και η τήρηση του μητρώου αυτού, αφορά εσωτερική λειτουργία του ΥΕΝ, δεν είναι κάτι στο οποίο εμπλεκόμαστε εμείς.

Με έκπληξη μου διαπίστωσα πως στον νόμο 3808/09 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 227/10-12-2009 σχετικά με την έκτακτη οικονομική ενίσχυση αλληλεγγύης κλπ, στο άρθρο 4 που αφορά ρυθμίσεις θεμάτων του Υπουργείου Οικονομικών, στην δεύτερη παράγραφο υπάρχει η απόφαση περί κατάργησης της επιβολής έκτακτης εισφοράς στα επαγγελματικά σκάφη αναψυχής, και την παράταση της προθεσμίας μέχρι την 30/4/2010 για τα σκάφη αναψυχής, ενώ στην πρώτη παράγραφο αποφασίστηκε πως εάν κάποιος έκανε το λάθος να καταβάλλει την εισφορά αυτή, δεν επιστρέφεται.
Δηλαδή εάν κάποιος με επαγγελματικό σκάφος, δεν είχε την ενημέρωση να μην πάει να πληρώσει, ή φοβήθηκε για κάποιον λόγο, και πλήρωσε την εισφορά αυτή, δεν δικαιούται επιστροφής της.

Το χειρότερο όμως, είναι αυτό που ακολουθεί:
Στο δ εδάφιο της 2ης παραγράφου του άρθρου αυτού προβλέπει να προστεθεί νέα παράγραφος στο άρθρο 3 του νόμου 3790/2009 που έχει ως εξής:
Μέχρι την 30/6/2010 να γίνει υποχρεωτικός έλεγχος των τηρούμενων Μητρώων και του Αρχείου του άρθρου 6 του νόμου 2743/99, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν κατά την έναρξη ισχύος αυτής της παραγράφου, δηλαδή την 10/12/2009, συντρέχουν οι προϋποθέσεις διατήρησης της εγγραφής των σκαφών μας στο μητρώο αυτό. Μάλιστα, σε περίπτωση που ο έλεγχος αποβεί αρνητικός, θα ανακαλείται η επαγγελματική άδεια του σκάφους αυτού, και εκτός των άλλων συνεπειών που έτσι κι αλλιώς προβλέπονται, θα οφείλεται και η έκτακτη εισφορά του νόμου 3790/2009…

Αυτό σε απλά Ελληνικά σημαίνει:
Πως η αρμόδια Υπηρεσία του (πρώην) ΥΕΝ, πρέπει να ελέγξει μέχρι την 30/6 το μητρώο που αυτή τηρεί, και να αξιολογήσει ποια σκάφη είναι επαγγελματικά και μπορούν να παραμείνουν εγγεγραμμένα στο μητρώο αυτό (με άγνωστα κριτήρια), και να ανακαλέσει όλες τις άδειες των σκαφών που δεν θα πληρούν τα κριτήρια.

Σε πρώτη ανάγνωση, αυτό μοιάζει σαν εσωτερική δουλειά που θα κάνει η αρμόδια Υπηρεσία, στην οποία δεν εμπλεκόμαστε, άλλωστε δεν συμμετέχουμε καθ οιονδήποτε τρόπο στην τήρηση του μητρώου αυτού. Αλλά για μια τέτοια εσωτερική εργασία, δεν χρειαζόντουσαν κάποιον νόμο.
Στο μητρώο αυτό, ίσως να εξακολουθούν να είναι εγγεγραμμένα σκάφη που έχουν διαγραφεί από την Ελληνική σημαία, σκάφη που έχουν παύσει να είναι επαγγελματικά κλπ.

Μια τέτοια εκκαθάριση, δεν χρειαζόταν κάποιον νόμο. Η αναφορά σε αρνητικό αποτέλεσμα ενός ελέγχου που θα επισύρει την ανάκληση των επαγγελματικών αδειών κάποιων σκαφών, καθώς και η καταληκτική ημερομηνία του ελέγχου αυτού, οδηγεί στο αβίαστο συμπέρασμα ότι με αυτήν την παράγραφο θα εμπλακούμε σε μια διαδικασία ελέγχου όλων των επαγγελματικών αδειών, όλων των σκαφών μας, με πρόσχημα την τήρηση του μητρώου, κατά παρέκκλιση του νόμου 2743/99 που καθορίζει τον χρόνο και τον τρόπο θεώρησης των επαγγελματικών μας αδειών, καθώς και των δικαιολογητικών του ελέγχου αυτού.

Ήδη, αντιμετωπίζουμε τραγικό πρόβλημα στον χρόνο διεκπεραίωσης και της πιο απλής διαδικασίας με το τμήμα του (πρώην) ΥΕΝ που ασχολείται με τις επαγγελματικές άδειες. Όλες οι ενέργειες (θεωρήσεις, οι αντικαταστάσεις λόγω μεταβίβασης του σκάφους, οι ανακλήσεις λόγω πώλησης κλπ) που αφορούν τις άδειες των σκαφών, καθυστερούν πολλές εβδομάδες, με πρόσχημα την έλλειψη προσωπικού, αλλά και την αλλαγή της ιεραρχίας του (πρώην) ΥΕΝ.
Εάν υποχρεωθούμε να προσέλθουμε όλοι στην Υπηρεσία αυτή, για να γίνει έλεγχος των επαγγελματικών μας αδειών κατά παρέκκλιση των προθεσμιών του νόμου 2743/99, θα υποστούμε την χειρότερη ταλαιπωρία από ότι ποτέ έχουμε πάθει, καθώς και για τους συναδέλφους που θα αγοράσουν καινούργια ή μεταχειρισμένα σκάφη, ή γι αυτούς που έτσι κι αλλιώς έπρεπε να θεωρήσουν τις επαγγελματικές τους άδειες. Ήδη γνωρίζουμε ότι το 2010 θα είναι μια χρονιά πολύ φορτωμένη σε θεωρήσεις αδειών, διότι όλα τα παλιά σκάφη, που το 2000 αντικατέστησαν τις άδειες του 438 σε άδειες του 2743, λήγει η δεύτερη πενταετία τους, καθώς και για τα σκάφη που έγιναν πρώτη φορά επαγγελματικά το 2005.

Ο νόμος 2743 είναι σαφέστατος για τον χρόνο αλλά και για τον τρόπο θεώρησης των επαγγελματικών αδειών. Με πρόσχημα το μητρώο, δεν μπορεί να καταργηθεί ούτε το γράμμα, ούτε το πνεύμα του νόμου.

Αντώνης Μάγγος